SZCZERBIEC
„Szczerbiec - jest to miecz koronacyjny królów Polski, jeden z najcenniejszych zabytków i unikatowe świadectwo polskiej historii. Jest to jedyne zachowane insygnium koronacyjne dynastii Piastowskiej.”
„Szczerbiec, miecz koronacyjny królów polskich, jedyne zachowane z piastowskich insygniów koronacyjnych. Pochodzi z 2. połowy XII lub 1. połowy XIII w., wykonany prawdopodobnie dla Bolesława Konradowica (1208-1248), księcia sandomierskiego i mazowieckiego. Jego nazwa łączy się z legendą, według której wyszczerbić go miał Bolesław Chrobry w 1018 uderzając nim o kijowską Złotą Bramę. W rzeczywistości szczerbca używano od koronacji Władysława I Łokietka w 1320 do końca I Rzeczypospolitej.
1796 - wywieziony wraz z regaliami ze skarbca wawelskiego do Berlina. 1884 - zakupiony do petersburskiego Ermitażu. 1928 - przekazany Polsce. Po wybuchu II wojny światowej 1939 - wywieziony z kraju, 1940 - zdeponowany w Kanadzie. 1959 - zwrócony Polsce. Szczerbiec przechowywany jest w Skarbcu Koronnym Zamku Królewskiego na Wawelu.” (*2)
Szczerbiec jest bez wątpienia najstarszym wśród naszych przedmiotów „liturgicznych” używanych w czasie koronacji. Jest też jedynym zachowanym tej wagi przedmiotem, ponieważ nie zachowały się koronacyjne korony polskie i nie znane jest miejsce ich przechowywania. Jak podaje portal wiedzy jest tylko „legendą” że wyszczerbił go sam Bolesław Chrobry w 1018 uderzając nim o kijowską Złotą Bramę. Czy jet to faktem ? Nie jesteśmy w stanie udowodnić, ale zachowane przekazy historyczne min w obrazach:
Jana Matejki, "Wjazd Bolesława Chrobrego do Kijowa" czy Piotra Michałowskiego - w obrazie "Wjazd Bolesława Chrobrego do Kijowa" (1018) obraz ze zbiorów Wawelskich (*3) wydają się tą legendę podtrzymywać i znacznie ją rozpowszechniają.
Ale co na to historia, którą jako pierwszy opowiada Gall Anonim
„14 sierpnia Bolesław ze Światopełkiem wkroczyli bez walki do Kijowa. Wedle na poły legendarnego przekazu polski książę wyszczerbił swój miecz, uderzając nim w Złotą Bramę. Polacy wywieźli z miasta olbrzymie łupy, a Chrobry porwał (według Galla Anonima zgwałcił) księżniczkę Predsławę, o której rękę wcześniej zabiegał.”
W rzeczywistości Szczerbca używano do koronacji Władysława I Łokietka w roku 1320 i do końca I Rzeczypospolitej.
Prawdziwa czy nie, legenda urosła ponieważ Szczerbiec koronował prawie wszystkich królów polskich (za wyjątkiem np. Augusta 3).
Szczerbiec zaginał przed rokiem 1800. W roku 1796 - wywieziony wraz z regaliami ze skarbca wawelskiego do Berlina. 1884 roku - zakupiony do petersburskiego Ermitażu.
Zostaje rozpoznany na wystawie w Paryżu, ale wraca do Polski dopiero w 1928 roku na mocy postanowień Traktatu Ryskiego po podpisaniu tzw. Układu Generalnego, rozstrzygającego definitywnie wszystkie niezałatwione jeszcze sprawy Mieszanej Komisji Specjalnej. (*4)
Po wybuchu II wojny światowej 1939 - wywieziony z kraju, 1940 - zdeponowany w Kanadzie. W roku 1959 - zwrócony Polsce. Szczerbiec przechowywany jest w Skarbcu Koronnym Zamku Królewskiego na Wawelu. Miejmy nadzieje że już nikt nigdy nie wywiezie tego skarbu historii polskiej z kraju.
Szczerbiec stał się symbolem Ruchu Narodowego w Polsce
„Przedwojenny symbol Ruchu Narodowego w Polsce. Jego symbolika związana jest z mieczem Bolesława Chrobrego - Szczerbcem, dla narodowców jest to symbol mocarstwowej i silnej polityki Polski prowadzonej przez tego władcę oraz wszechpolskiej misji Ruchu Narodowego. Symbol ten odwołuje się specjalnie do najdawniejszej polityki polskiej (piastowskiej) jako do okresu formowania się naszej polityki zagranicznej skupionej na jednoczeniu słowiańszczyzny pod polskim panowaniem oraz na oporze wobec niemieckiego parcia na wschód. Dodatkowo Bolesław Chrobry w polskiej historiografii i świadomości narodowej uchodzi za wielkiego władcę, twórcę polskiej monarchii i uosobienie naszej wojowniczości.Szczerbiec jest także symbolicznym mieczem koronacyjnym królów polskich, a więc symbolem naszej niezawisłości państwowej.
Wnikając głębiej w symboliki Szczerbca doszukać się w nim możemy także o wiele dawniejszego pochodzenia niż państwo polskie. Typowe dla ludów indoaryjskich jest występowanie magicznego oręża w ich mitologiach oraz ich przejście do kultury chrześcijańskiego średniowiecza (vide Excalibur, Durendal). Także Szczerbiec uosabia magiczną, niebiańską moc dano jego właścicielowi (Chrobry zawsze zwycięża wrogów w walce) a z Kroniki Wielkopolskiej dowiadujemy się że miecz ten podarował Bolesławowi anioł z Nieba.
Szczerbiec przedstawiony jest jako miecz owinięty w biało-czerwony sztandar.
Pierwszą organizacją przedwojenną, która używała Szczerbca jako swego symbolu był Obóz Wielkiej Polski (OWP). Od tamtego momentu wizerunek Szczerbca przyjął się w całym Ruchu Narodowym jako jego znak. Jako swego symbolu używało go także Młodzież Wszechpolska, Stronnictwo Narodowe, a także Obóz Narodowo-Radykalny. Każda z tych organizacji oznaczała swój "mieczyk" poprzez wypisanie na wstędze okalającej Szczerbiec, skrót nazwy swojej organizacji (OWP, MW, SN, ONR). W okresie II wojny światowej za swój symbol używały Szczerbca także Narodowe Siły Zbrojne (NSZ).
Szczerbiec wrósł bardzo głęboko w świadomość polskiego nacjonalizmu. Świadczy o tym częste odwoływanie się do symbolu miecza oraz do samej nazwy Szczerbiec.
Dziś również "miecz Chrobrego" cieszy się ogromną popularnością wśród współczesnych narodowców od ONR aż po narodowych-demokratów (*6)
SZCZERBIEC
Mieć w dłoniach
Szczerbiec by
rozciąć wszystko
co się poplątało
co zakleszczone
w głupocie bez granic
w pogoni za tym
co się świeci
nie zważając na tych
których się rani
przeciąć nici korupcji
przez którą ludziom
świat się wali
skreślić haniebne ustawy
co chorym odbierają
ostatnią nadzieję
dlaczego Naród
coraz głośniej krzyczy
złodzieje złodzieje
mieć w dłoniach
Szczerbiec
by znowu
przywrócić nadzieje.
Szczerbiec by
rozciąć wszystko
co się poplątało
co zakleszczone
w głupocie bez granic
w pogoni za tym
co się świeci
nie zważając na tych
których się rani
przeciąć nici korupcji
przez którą ludziom
świat się wali
skreślić haniebne ustawy
co chorym odbierają
ostatnią nadzieję
dlaczego Naród
coraz głośniej krzyczy
złodzieje złodzieje
mieć w dłoniach
Szczerbiec
by znowu
przywrócić nadzieje.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz